Zgodnie z art.195 kodeksu cywilnego własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Współwłasność jednej nieruchomości może być pochodną rozmaitych sytuacji. Własność nieruchomości można dzielić z innymi osobami wskutek nabycia spadku po zmarłym poprzednim właścicielu, wskutek darowizny dokonanej na rzecz kilku osób obdarowanych, wskutek rozwodu czy wskutek nabycia nieruchomości wspólnie z inną osobą lub osobami.

Do czynności zwykłego zarządu rzeczą wspólną potrzebna jest zgoda większości współwłaścicieli. W braku takiej zgody każdy ze współwłaścicieli może żądać upoważnienia sądowego do dokonania czynności.

Do rozporządzania wspólną nieruchomością oraz do innych czynności, które przekraczają zakres zwykłego zarządu, potrzebna jest zgoda wszystkich współwłaścicieli. W braku takiej zgody współwłaściciele, których udziały wynoszą co najmniej połowę, mogą żądać rozstrzygnięcia przez sąd, który orzeknie mając na względzie cel zamierzonej czynności oraz interesy wszystkich współwłaścicieli.

Każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania nieruchomości wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z nieruchomości przez pozostałych współwłaścicieli.

Współwłasność nieruchomości można znieść i istnieją na to następujące sposoby:

  • podział fizyczny – np. podział większej działki na kilka mniejszych działek, które zostają przyznane na wyłączną własność dotychczasowych współwłaścicieli, podział wspólnej działki z domem, gdzie dom zostaje podzielony na odrębne lokale mieszkalne – o ile jest to prawnie dopuszczalne,

  • przyznanie całej nieruchomości na wyłączną własność jednego ze współwłaścicieli – w takiej sytuacji będzie on zobowiązany do spłaty na rzecz pozostałych dotychczasowych współwłaścicieli. Spłata następuje w formie pieniężnej,

  • sprzedaż licytacyjna nieruchomości przez komornika i rozdzielenie w ten sposób uzyskanej kwoty pomiędzy współwłaścicieli, stosownie do posiadanych przez nich udziałów w własności licytowanej nieruchomości.

Jeśli pomiędzy współwłaścicielami nieruchomości nie ma sporu co do zamiaru i sposobu wyjścia ze współwłasności, to możliwym i szybkim rozwiązaniem jest zawarcie umowy o zniesienie współwłasności/dział spadku w formie aktu notarialnego przed notariuszem.

Takie rozwiązanie niewątpliwie pozwana zaoszczędzić czas. Jeśli jednak pomiędzy współwłaścicielami brak zgody co do zniesienia współwłasności i sposobu samego zniesienia, pozostaje wystąpienie na drogę postępowania sądowego z odpowiednim wnioskiem o zniesienie współwłasności/dział spadku. Taki wniosek może złożyć nawet jeden ze współwłaścicieli w każdym czasie, bowiem uprawnienie to nie ulega przedawnieniu.

Powiązane artykuły:

Radca prawny

W ramach praktyki zawodowej zajmuję się obsługą prawną zarówno osób fizycznych, jak i przedsiębiorców. Reprezentuję klientów w sprawach sądowych oraz w postepowaniu przed organami administracji publicznej.

Posiadam także uprawnienia mediatora – jestem mediatorem wpisanym na listę stałych mediatorów prowadzoną przez Prezesa Sądu Okręgowego w Krakowie.

Posługuję się językiem angielskim.

Wojciech Augustyn
Kancelaria Radcy Prawnego